Türkiye, Üç Deniz Teşebbüsü’nün Stratejik Ortağı Oldu

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Varşova’daki Kraliyet Şatosu’nda devlet ve hükümet liderlerinin katıldığı Üç Deniz Teşebbüsü’nün 10. Tepesi’nin ana genel oturumunda Türkiye’yi temsil etti. Burada yaptığı konuşmaya konut sahibi ülke Polonya’ya misafirperverliğinden ötürü şükranlarını sunarak başlayan Uraloğlu, Üç Deniz Teşebbüsü’nün, Doğu ve Orta Avrupa’da kuzey-güney aksında güçlü bir temas jenerasyonu kurarak bölgesel kalkınmayı kıymetli ölçüde artıracağını söyledi.

Uraloğlu, Türkiye’nin kelam konusu teşebbüsü en başından beri yakından takip ettiğini belirterek, “Üç Deniz Teşebbüsü, 10 yıl içinde savlı bir fikirden bölgesel kalkınma ve Avrupa bütünleşmesi açısından dönüştürücü bir güç haline gelmiştir. Viya Karpatya ve Rail Reil Baltika üzere projeler, bu ortak…

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Varşova’daki Kraliyet Şatosu’nda devlet ve hükümet liderlerinin katıldığı Üç Deniz Teşebbüsü’nün 10. Tepesi’nin ana genel oturumunda Türkiye’yi temsil etti. Burada yaptığı konuşmaya konut sahibi ülke Polonya’ya misafirperverliğinden ötürü şükranlarını sunarak başlayan Uraloğlu, Üç Deniz Teşebbüsü’nün, Doğu ve Orta Avrupa’da kuzey-güney aksında güçlü bir ilişki jenerasyonu kurarak bölgesel kalkınmayı kıymetli ölçüde artıracağını söyledi.

Uraloğlu, Türkiye’nin kelam konusu teşebbüsü en başından beri yakından takip ettiğini belirterek, “Üç Deniz Teşebbüsü, 10 yıl içinde argümanlı bir fikirden bölgesel kalkınma ve Avrupa bütünleşmesi açısından dönüştürücü bir güç haline gelmiştir. Viya Karpatya ve Rail Reil Baltika üzere projeler, bu ortak vizyonun somut yansımalarıdır.” dedi.cBakan Uraloğlu, Türkiye’nin Üç Deniz Teşebbüsü’ne yönelik stratejik iştirak müracaatının ulaşım, güç ve dijital altyapılar alanında bağlantısallığı artırmaya yönelik, ülkelerin ortak paydasına dayanan ileri bir görüş üzerine inşa edildiğini lisana getirdi. Uraloğlu, Türkiye’nin, Avrupa, Asya, Afrika ve Orta Doğu’nun kesişim noktasında yer alan coğrafyasıyla tarih boyunca temas, ticaret ve güç açısından değerli bir merkez olduğunu belirterek şöyle devam etti:

Jeostratejik Pozisyonun Önemi

“Dünyanın giderek daha fazla bölgesel iştiraklere yöneldiği bu periyotta Türkiye’nin jeostratejik pozisyonu, iştiraklere her zamankinden daha fazla kıymet katan bir düzeye erişmiştir. Orta Koridor ve Kalkınma Yolu projeleri ile Türkiye, Avrupa’nın global pazarlara erişimini genişletmeye hazırdır. Orta Koridor, Güney Kafkasya, Hazar Denizi ve Orta Asya üzerinden Asya ile Avrupa ortasında inançlı, verimli ve jeopolitik açıdan istikrarlı bir alternatif sunmaktadır. Kalkınma Yolu projesi ise Basra Körfezi’nden Irak ve Türkiye üzeri Avrupa’ya uzanan bir kuzey-güney çizgisi oluşturmayı hedeflemektedir. Münasebetiyle, üzerinden Hazar Denizi irtibatlı ulaştırma koridoru geçen ve Basra Körfezi ile koridor kontağı projesi yürüten Türkiye’nin stratejik iştiraki, Basra ve Hazar erişiminde Üç Deniz Teşebbüsü’ne sunacağı bütüncül koridor idaresi ile teşebbüsü 5 deniz stratejik iştiraki düzeyine taşımaktadır.”

Türk Boğazları Üzerinden Bağlantı

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, Türkiye’nin Üç Deniz Teşebbüsü’ne stratejik iştirak perspektifinin sırf coğrafik pozisyonuna değil, tıpkı vakitte altyapı kapasitesine de dayandığını söyledi. Uraloğlu, Asya ve Avrupa kıtasının biri Avrasya Tüneli ile boğazın altından ve 3’ü köprü ile boğazın üstünden olmak üzere İstanbul Boğazı’nda 4, dünyanın en büyük açıklığına sahip 1915 Çanakkale Köprüsü de dahil edilirse 5 kara yolu geçişiyle Türk Boğazları üzerinden bağlandığını tabir etti. Demir yolu ulaşımında ise İstanbul Boğazı’nın altından Marmaray geçişiyle kesintisiz raylı sistem nakliyatı yapıldığına işaret eden Uraloğlu, şöyle konuştu:

İleriye Yönelik Hedefler

“Ancak ileriye yönelik amaçlarımız için bunu da kâfi görmüyoruz. Kara yolu nakliyatı için İstanbul Boğazı üzerinden 3. köprüyü tasarlarken bugünleri düşünerek orta kısmında demir yolu geçişi planladık. Kara yolu nakliyatı için halihazırda kullanılmakta olan ve dünyanın en geniş köprüsü olan bu köprünün çift çizgi demir yolu ile de hizmet vermesi için yaklaşık 5 milyar dolar yatırım hazırlığındayız. Olağan ki bu altyapıları inşa etmek yetmiyor, âlâ bir hudut işbirliği de yapmamız gerekiyor. Bu mevzuda komşumuz Bulgaristan’a teşekkür etmek istiyorum, düzgün bir işbirliğimiz mevcut. Bulgaristan ile son olarak yeni bir demir yolu hudut geçişi açmak için mutabakat zaptı imzaladık. Bu yeni geçişle ilerleyen yıllarda demir yolu hudut geçişinde kapasite probleminin önüne geçmeyi hedefliyoruz.”Dünya standartlarındaki altyapımız ve genişleyen yüksek süratli tren ve otoyol ağımızla, kıtaların kesişim noktasında bir lojistik gücüz. Projelerimiz sayısız mükafata layık görülmektedir. Son olarak, geçen hafta OECD bünyesinde başlatılan Mavi Nokta Ağı teşebbüsünde sertifika almaya hak kazanan birinci proje biraz evvel bahsettiğim Avrasya Tüneli olmuştur.

Kamu-Özel Bölüm İşbirliği

Bakan Uraloğlu, ayrıca Türkiye’nin büyük havaalanları ve otoyol projeleri üzere mega projelerle hayata geçirilen kamu-özel bölüm işbirliği konusundaki engin deneyimiyle Üç Deniz Teşebbüsü Yatırım Fonu’nun dönüştürücü projeler gerçekleştirme kapasitesini artırmaya katkı sunmaya hazır olduğunu lisana getirdi. Türkiye’nin akıllı ulaşım, yeşil lojistik ve dijital altyapıya yönelik ulusal stratejilerinin, Avrupa’nın sürdürülebilirlik gayeleriyle uyumlu olduğuna işaret eden Uraloğlu, “Üç Deniz Teşebbüsü’nün yeşil ve dijital maksatlarına de değerli katkılar sağlayacaktır.” dedi.

Enerji Güvenliği

Uraloğlu, güç güvenliğinin Orta ve Doğu Avrupa için ön planda olduğuna dikkati çekerek şunları kaydetti:“Türkiye, değişen güç dinamiklerine muvaffakiyetle ahenk sağlamıştır. Kendi güç güvenliğini temin etmenin yanı sıra başta komşularımız ve ortaklarımız olmak üzere Avrupa’nın güç arz güvenliğinin korunmasında da etkin rol oynamaktadır. Güçlü altyapımız ve pak güç potansiyelimizle, bölgemizin güç güvenliğine katkı sunmaya devam edeceğiz. Türkiye, Üç Deniz Teşebbüsü ülkeleriyle birlikte bağlantısallığı artırılmış daha müreffeh bir bölge inşa etmeye hazırdır. Stratejik paydaşlık müracaatımızın kabulü için tüm üye ülkelere ülkem ismine teşekkürlerimizi iletmek isterim. Stratejik paydaşlık bağlantısına sahip olduğumuz mesken sahibi Polonya’ya da takviyelerinden ötürü ayrıyeten teşekkür ederim.”Öte yandan, Bakan Uraloğlu, zirveye katılan öbür ülkelerin hükümet yetkilileriyle görüş alışverişinde bulundu.

Üç Deniz Girişimi

Üç Deniz Teşebbüsü’ne Karadağ ve Arnavutluk resmi durumda ortak üye olarak katılırken, Türkiye’nin yanı sıra İspanya teşebbüse stratejik ortak oldu. Güç, ulaştırma ve telekomünikasyon dallarındaki altyapıyı birbirine bağlamayı hedefleyen teşebbüs, kuzey-güney eksenindeki ülkeleri entegre etmek amacıyla Avrupa Birliği (AB) dayanağıyla 2015’te Polonya ve Hırvatistan’ın öncülüğünde başlatıldı. Teşebbüs, Orta ve Doğu Avrupa’da güç, ulaştırma ve dijitalleşme alanlarındaki altyapı eksikliklerinin giderilmesini hedefliyor. Teşebbüsün öncelikli projeler listesinde 143 proje yer alıyor. Üç Deniz Teşebbüsü, başlangıçta Avusturya, Bulgaristan, Hırvatistan, Çekya, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Polonya, Romanya, Slovakya ve Slovenya olmak üzere 12 AB üye ülkesini bir ortaya getirmişti. Kelam konusu işbirliğinin Üç Deniz Girişimi olarak isimlendirilmesinde, 12 ülkenin coğrafik bakımdan Baltık, Adriyatik ve Karadeniz ortasında konumlanması ve bu 3 deniz üzerinden dünya pazarlarına erişmeyi hedeflemesi belirleyici oldu. Teşebbüs, 2023’te Yunanistan’ı da kapsayacak biçimde genişledi.

• ABD
• Japonya
• Avrupa Komisyonu
• Almanya

da teşebbüsün stratejik ortakları ortasında yer alıyor.

Yaklaşık 550 Milyar Avroluk Altyapı İhtiyacı

Türkiye, Üç Deniz Teşebbüsü’nün kıymetli projelerinden biri olan Via Carpatia’da da yer alıyor. Otoyol, Litvanya’nın Klaipeda Limanı’ndan (Polonya, Slovakya, Macaristan, Romanya, Bulgaristan’dan sonra) Selanik Limanı’na ve buradan İstanbul’a uzanıyor. Türkiye’nin kelam konusu teşebbüste daha fazla yer alması, bölge güvenliğine, bilhassa Karadeniz havzasına, savunmasına ve ekonomik canlılığına artı ve somut kıymetler katması bekleniyor. Öte yandan, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinde başta ulaşım olmak üzere altyapı Batı Avrupa ülkelerine kıyasla daha eski ve yetersiz durumda olduğundan 2030’a kadar ulaştırma alanında 290 milyar avro, güçte 88 milyar avro ve telekomünikasyonda 160 milyar avro fiyatında altyapı yatırım gereksinimi olduğu iddia ediliyor.