Meslek mesleklerde başuzmanlık kurumu ve uzmanları mali hakları
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Uzman istihdamı” başlıklı ek 41 inci maddesinde , “Bakanlıklar ile başka kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmalarına ait Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla kurumun vazife alanına giren bahislerde çalıştırılmak üzere merkez teşkilatlarında, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığında, Yükseköğretim Kalite Konseyinde, Genelkurmay Başkanlığı ve kuvvet komutanlıklarının merkez karargahlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdam edilebilir.” kararı yer almaktadır.
Öteki taraftan, 375 sayılı Kanun Kararında Kararnamenin “Müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüer istihdamı” başlıklı ek 24 üncü hususunda, “Bakanlıklar ile öbür kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ait Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla bakanlık, kurum ya da ünite seviyesinde müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör,…
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Uzman istihdamı” başlıklı ek 41 inci maddesinde, “Bakanlıklar ile başka kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmalarına ait Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla kurumun misyon alanına giren bahislerde çalıştırılmak üzere merkez teşkilatlarında, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığında, Yükseköğretim Kalite Heyetinde, Genelkurmay Başkanlığı ve kuvvet komutanlıklarının merkez karargahlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdam edilebilir.” hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 375 sayılı Kanun Kararında Kararnamenin “Müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüer istihdamı” başlıklı ek 24 üncü hususunda, “Bakanlıklar ile başka kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ait Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla bakanlık, kurum ya da ünite seviyesinde müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüer ile müfettiş yardımcısı, denetmen yardımcısı, denetçi yardımcısı, aktüer yardımcısı ve stajyer kontrolör istihdam edilebilir.” hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarının teftiş/denetim üniteleriyle ilgili yönetmelikleri incelendiğinde, tanımlar kısmında başmüfettiş, müfettiş, müfettiş yardımcısı biçiminde tabirler yer almaktadır. 657 sayılı Kanun ve 375 sayılı KHK’ da artırım ve tazminatlar kısmı ve fiyat ve tazminat gösterge cetvelinde başmüfettişlerle ilgili tabirlere yer verilmiştir.
Başmüfettişliğe nasıl atama yapılır?
Kurumların yönetmelikleri incelendiğinde örnek vermek gerekirse, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığında başmüfettiş olmak için ilgili mevzuatta, “Müfettiş yardımcılığı dahil müfettişlik mesleğinde en az on yıl çalışan müfettişler, mesleksel yetenek ve muvaffakiyet durumları göz önünde tutularak kıdem sırasına nazaran; Liderin önerisi üzerine mevzuatın öngördüğü yola nazaran başmüfettişliğe atanırlar.” Tabiri yer alıyorken, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığında bu atama ilgili mevzuatta şu biçimde karara bağlanmıştır: “Müfettiş yardımcılığı dahil Şurada en az on yıl çalışan müfettişler, Liderin teklifi üzerine, kıdem sırasına nazaran Başmüfettişliğe atanır.
Başuzmanlık müessesi nasıl oluşturulur?
Kanuni düzenleme ile birlikte 657 sayılı Kanun ve 375 sayılı KHK’ya eklenecek bir sözle mali hakları düzenleyen kısımlara başuzman tabirlerinin eklenmesi suretiyle mer’i mevzuatta bahsedilen tabirlere yer verilerek, daha alt nitelikteki bir düzenleme olan yönetmeliklerle de başuzmanlığa atanma kaideleri yazılabilecektir. Bu düzenlemeyle birlikte en az 10 yılını doldurmuş meslek uzmanların bir nebze de olsa hiyerarşik olarak meslek basamaklarını tırmanması sağlanacaktır.
Kariyer meslek mensuplarının fiyatlarında yapılacak uygunlaştırma neden iptal edildi?
Herkesin bildiği üzere, meslek meslek mensupları artık hak ettiği bedeli görememekte ve bu meslekte bulunanların maaşları son yıllarda çok makus düzeylerdedir. Birtakım Konfederasyonların Türkiye Büyük Meclisinde Torba Yasa ile kelam konusu maaş güzelleştirmesinin yapılacağı sırada sendikal baskılarla meslek meslek mensuplarının maaşlarındaki uygunlaştırmayı istemediği istikametinde çeşitli kulis bilgileri bürokrasi koridorlarında dolaşmaktadır. Sendikaların maksatlarının dışında olabilecek bu türlü bir hareketi yapmadığını umuyoruz. Lakin taşerondan takıma geçen daima personel ünvanındakilerle meslek meslek mensupları neredeyse eşit maaş alacak seviyeye gelmiştir. Ayrıca Daire Başkanı ünvanıyla da kariyer meslek mensuplarının maaş farkı açılmış ve bu durum çalışma barışını bozmaktadır. Hiyerarşiyi ve meslek kalitesini bozan bu durumun hemen tahlile kavuşurulması gerekmektedir. Burada emelimiz katiyen bir meslek kümesini farklı tutmak yahut ayrıştırmak değildir. Her meslek farklı başka pahalıdır. Maksadımız kamudaki hiyerarşiye ve mesleğe giriş şartlarına ve bilgi düzeyine uygun bir fiyat rejimi için davette bulunmaktır.
Kamu sendikaları ve konfederasyonları, meslek meslek mensuplarının mali ve toplumsal hakları konusunda toplu mukavelede rastgele bir teşebbüste bulunacaklar mı?
7. periyot toplu kontratta birtakım uzmanların ve denetmenlerin yararlandıkları özel hizmet tazminat oranları kısmen artırılmış fakat meslek meslek mensuplarıyla ilgili çarpıcı bir düzenleme toplu mukavelelerde yer almamıştır. Ağustos ayı içerisinde yapılacak toplu kontratta müfettiş, denetmen, uzman vd. meslek meslek mensuplarının fiyatlarının uygunlaştırılması konusunda düzenleme yapılması elzem hale gelmiştir. Son devirlerde yetişmiş meslek meslek mensupları istifa yolunu seçip özel bölüme yönelmektedir.