Dört engelliyi 12 ay istihdam edene 2 milyon TL dayanak

Toplumsal devlet anlayışla hareket eden SGK ve İŞKUR, başta engelliler olmak üzere istihdamı geliştirmek için yeni projeleri hayata geçirmeye hazırlanıyor. Bugün prestijiyle 2025 yılı sayılarına nazaran bir sigortalı için patrona dayanak 5.396 lira ile 13.847 lira ortasında prim teşviki veriliyor. 1 Eylül 2025 itibariyle 49 bin 781 iş yeri toplam 110 bin 349 engelli için teşvikten faydalandı. 2008’den bugüne kadar patronlara yaklaşık 13 milyar TL’lik teşvik sağlandı.

‘İŞE ALIŞTIRMA’ 2026’DA BAŞLAYACAK

SGK yeni bir proje uygulamasına başlayacak. AB ile ortak yürütülen mesleksel rehabilitasyon olarak tabir edilen ‘işe alıştırma’ projesi iş kazası geçiren sigortalıların yine çalışma hayatına kazandırılması sağlanacak. Bilhassa endüstrinin…

Sosyal devlet anlayışla hareket eden SGK ve İŞKUR, başta engelliler olmak üzere istihdamı geliştirmek için yeni projeleri hayata geçirmeye hazırlanıyor. Bugün prestijiyle 2025 yılı sayılarına nazaran bir sigortalı için patrona takviye 5.396 lira ile 13.847 lira ortasında prim teşviki veriliyor. 1 Eylül 2025 itibariyle 49 bin 781 iş yeri toplam 110 bin 349 engelli için teşvikten faydalandı. 2008’den bugüne kadar patronlara yaklaşık 13 milyar TL’lik teşvik sağlandı.

‘İŞE ALIŞTIRMA’ 2026’DA BAŞLAYACAK

SGK yeni bir proje uygulamasına başlayacak. AB ile ortak yürütülen mesleksel rehabilitasyon olarak söz edilen ‘işe alıştırma’ projesi iş kazası geçiren sigortalıların tekrar çalışma hayatına kazandırılması sağlanacak. Bilhassa endüstrinin ve çalışma hayatının ağır olduğu 5 vilayette 3 yıl boyunca uygulanacak. 2026 yılı içinde 1.200 kişi bu projeden yararlandırılacak.

İŞ AVCILIĞI MODELİ GELİYOR

SGK 4 bin iş ve meslek danışmanıyla 700 bin iş yerini ziyaret ediyor. Ne eğitimde ne istihdamda olan gençler için İş Avcılığı Modeli yürütülecek. İş Avcılığı Modeli engelliler başta olmak üzere tüm dezavantajlı kümelere yaygınlaştırılacak. 2025 yılı Eylül ayı prestijiyle toplam 370 engelli iş koçu vazife yapıyor, kişi başına 530 kişi faal iş arayan engelli bulunuyor.

İLK İŞYERİ DENEYİMİ EĞİTİMİ

Patronların aradığı en kıymetli eksiklik, deneyim eksikliği. İŞKUR yakında açıklayacağı proje ile tüm gençlere birinci tecrübeyi kazandıracak bir adım atacak. Bu program staj gibisi olacak. İŞKUR’a faal ve pasif olmak üzere toplamda 800 bin civarında engelli bulunuyor. Bunlardan 195 bini faal olarak iş arıyor. Bunların 91 bini daha düzgün kurallarda iş arıyor yani öteki bir işi var, ikinci bir iş arayışında. Kayıtlı engellilerin yüzde 73’ü erkek, yüzde 26.8’i bayan. Yüzde 45’i lise, yüzde 7’si ise lisans ve üzeri mezun, bin de 6’si okur muharrir değil.

CEZA KATLANIYOR

50 ve üzeri emekçi çalıştıran özel dal iş yerlerinde yüzde 3, kamuda ise yüzde 4 engelli çalıştırma yükümlülüğü var. Engelli kontenjan doluluk oranlarına bakıldığında kamuda yüzde 88, özelde yüzde 84. Engelli açığını 30 günde kapatamayanlara 30 bin TL para cezası veriliyor. Daha aktif sonuç alabilmek için bu ceza oranı 60 bin TL’ye çıkarılacak.

FON’DA 560 MİLYON TL VAR

Kota uygulamasına uymayan patronlara kesilen 30 bin liralık cezalardan oluşturulan fonda bugün itibariyle 560 milyon TL para bulunuyor. Bu fon hem patronların dayanak teknolojileri projeleri hem de vatandaşların kendi işlerini kurmaları için kullanılıyor. Fonun yüzde 55’i kendi işini kurmaya ayrıldı. Bu fondan 2014 yılından itibaren 5.153 projeye 760 milyon liralık bir dayanak sağlandı.

HİBE MEBLAĞI ARTIYOR

Engelli iş koçu istihdam eden patronlara olağan minimum fiyatın maliyetinin yüzde 15 fazlası kadar aylık fiyat ödeniyor. O da 35.800 liraya denk geliyor. Şayet iş yeri bu engelli vatandaşların istihdamı için iş yerinde aşikâr düzenlemeler yapıyorsa toplam hibe meblağının yüzde 25’i kadar dayanak veriliyor. Toplamda 4 engelliyi bir yıl istihdam eden bir işletme yaklaşık 2 milyona yakın bir takviye alıyor. Birinci uygulamada 8 işletmeye 32 engelli istihdamı için 15 milyon TL takviye verildi.

İŞVEREN ENGELLİ SEÇEMEYECEK

“Staj platformu”, “ulusal staj programı” ve İŞKUR’un yürüttüğü “staj portalı” birleştirilecek. MEB ve YÖK staj ortamı için dayanak verecek.

İŞKUR, mahzur cinslerine nazaran seçim yapmalarına müsaade vermeyecek. Her engellinin bir iş koçu, iş yerlerinin de bir danışmanı var.

Alanda engellilerin hangi alanlarda çalışabileceği konusunda piyasa işgücü araştırması yapılacak.

Özel istihdam ofisleri “Türkiye’nin İş Kapısı” isimli bir platformda tek çatı altında toplanacak. Ocak ayından itibaren engelli, bayan, genç, özel sistem kapsamında kaç kişi işe yerleştirilmiş, ne kadar yönlendirilmiş bilgisini alınıyor olacak.

Engellilik kontenjan takibi tekleştirilecek ve otomatik hesaplama yapılacak. Özel kesimde yüzde 84 doluluk oranı var. Uymayanlar yüzde 16. Kamuda ise istekli engelli istihdamıyla yüzde 115 düzeyinde.

Engelli istihdamını desteklemek için fizikî ve sanal istihdam fuarları düzenlenecek. Engellilerle patronlar bir ortaya getirilecek.