BM Güvenlik Kurulu’ndan ‘Gazze’de Barış Kurulu’ kararı

BMGK’da yapılan oylamada 13 ülke tasarıya “evet” oyu verirken, Rusya ile Çin tasarıda “çekimser” oy kullandı.

Oylama öncesinde konuşma yapan ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Mike Waltz, kelam konusu taslağın Gazze’deki “çatışmaları” sona erdirmek ve “sürdürülebilir” bir barışa ulaşabilmek için çok değerli bir dönemeç olacağını kaydetti.

Waltz, kelam konusu tasarının, ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 unsurluk “Gazze’de barış planına” dayandığını ve bu plana Katar, Mısır, Türkiye, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Pakistan ve Endonezya üzere ülkelerin dayanak verdiğini anımsattı.

Waltz, “Size soruyorum, en çok etkilenen bölge olan Arap ülkeleri, Müslüman ülkeler, Filistinliler ve İsrailliler bu kararı kabul edebiliyorsa…

BMGK’da yapılan oylamada 13 ülke tasarıya “evet” oyu verirken, Rusya ile Çin tasarıda “çekimser” oy kullandı.

Oylama öncesinde konuşma yapan ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Mike Waltz, kelam konusu taslağın Gazze’deki “çatışmaları” sona erdirmek ve “sürdürülebilir” bir barışa ulaşabilmek için çok kıymetli bir dönemeç olacağını kaydetti.

Waltz, kelam konusu tasarının, ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 unsurluk “Gazze’de barış planına” dayandığını ve bu plana Katar, Mısır, Türkiye, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Pakistan ve Endonezya üzere ülkelerin takviye verdiğini anımsattı.

Waltz, “Size soruyorum, en çok etkilenen bölge olan Arap ülkeleri, Müslüman ülkeler, Filistinliler ve İsrailliler bu kararı kabul edebiliyorsa buna kim karşı çıkabilir ki? Bizim oralarda eski bir deyiş vardır. Papa’dan daha Katolik olamazsın.” diye konuştu ve tüm ülkeleri “evet” oyu kullanmaya çağırdı.

Daha sonra yapılan oylamada Rusya ve Çin hariç başka 13 ülke tasarıya “evet” oyu verdi.

KARAR SONRASI HAMAS’TAN BİRİNCİ AÇIKLAMA

Hamas’tan, BM Güvenlik Kurulu’nda (BMGK) kabul edilen ABD tasarısıyla ilgili yazılı açıklama yapıldı.

Söz konusu tasarının, 2 yıl boyunca İsrail’in gibisi görülmemiş cürümler işlediği ve soykırım uyguladığı Gazze’deki Filistinlilerin siyasi ve insani talep ve haklarının çok gerisinde kaldığı söz edildi.

Kararın, milletlerarası vesayeti ve İsrail’in soykırımla gerçekleştiremediği amaçları gerçekleştirecek bir mekanizmayı dayattığı ayrıyeten Gazze’yi başka Filistin coğrafyasından ayırdığı, Filistinlileri “self determinasyon ve başşehri Kudüs olan Filistin devletini kurma” hakkından yoksun ettiği kaydedildi.

İşgale karşı direnişin milletlerarası kanunlarca teminat altına alınmış legal bir hak olduğu vurgulanan açıklamada, Filistin direniş güçlerinin elindeki silahın işgalin bir sonucu olduğu ve bu bahsin “işgalin sona ermesini, Filistin devletinin kurulmasını ve self determinasyon hakkını garanti eden” siyasi bir süreçle temaslı bir iç sıkıntı olduğu lisana getirildi.

Açıklamada, şunlar kaydedildi:

“Direnişi silahsızlandırmak da dahil olmak üzere Gazze’de milletlerarası bir güce vazife atfetmek ve rol biçmek, bu gücün tarafsızlığına gölge düşürür ve onu da işgalcinin safında çatışmanın tarafı kılar. Kurulacak rastgele bir memleketler arası güç, ateşkesi izlemek için yalnızca hudut çizgisinde olmalıdır. BM’nin kontrolü altında ve Filistinli kurumlarla uyum halinde olmalı, halkımızı ve direniş güçlerini denetleyen bir güvenlik gücüne dönüşmeden yardım akışını sağlamak için çalışmalıdır.”

Açıklamada, hudutların açılması, insani yardımlar ve Gazze’deki “felaketzedelere” yardımın temel bir hak olduğuna, politize edilemeyeceği ve şantaj ögesi olarak kullanılamayacağına işaret edildi.

Son olarak açıklamada, memleketler arası topluma ve BMGK’ya memleketler arası hukuku ve insani bedelleri gözetme, Gazze ve Filistin davası için adaleti sağlayacak kararlar alma daveti yapıldı.

ABD’NİN GAZZE TASARISI

ABD’nin kamuoyuna yansıyan kelam konusu Gazze tasarısında, Lider Donald Trump’ın 20 unsurluk Gazze planı ile Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde ABD, Türkiye, Katar ve Mısır’ın imzacı olduğu Gazze barış planının kıymetine dikkat çekilerek, bu çerçevede sürecin devam edeceği belirtildi.

Karar metninde, Gazze’de ateşkesin ilgili tüm taraflarca büsbütün uygulanması gerektiğine vurgu yapılarak, milletlerarası türel statüye sahip “Barış Kurulu” ismi verilen yapılanma şemsiyesi altında Gazze’nin yine yapılanma ve inşası sürecinin yürütüleceği belirtildi.

Metinde, “Filistin İdaresi’nin ıslahat programı eksiksiz uygulandıktan ve Gazze’nin yine inşası makul bir noktaya geldikten sonra nihayet Filistin’in kendi yazgısını tayin hakkı ve devletleşmeye giden kapsamlı bir yol ortaya çıkabilecektir.” sözüne yer verildi.

Kabul edilen kararda, Barış Konseyi’nin ve onunla birlikte kurulan öbür milletlerarası sivil ve güvenlik varlıklarının yetkisinin 31 Aralık 2027 tarihine kadar süreceği, kurulun ileri bir kararla bu süreyi uzatabileceği belirtildi.

ULUSLARARASI İSTİKRAR GÜCÜ VURGUSU

ABD’nin Gazze tasarısında öne çıkan bir öbür öge ise Gazze’de faaliyet gösterecek olan Memleketler arası İstikrar Gücü (ISF) oldu.

Metinde, Barış Şurası’nın ISF’i kurmaya yetkilendirildiği kaydedilerek, “(ISF’e katılacak) Kuvvetler, iştirakçi devletler tarafından sağlanacak, Mısır ve İsrail ile yakın istişare içinde çalışacaktır.” tabiri kullanıldı.

Söz konusu kararda, ISF’in “yeni ve muteber Filistin polis gücüyle birlikte” şu alanlarda misyon yapacağı bildirildi: Hudut bölgelerinin güvenliğini sağlamak, Gazze’de güvenlik ortamını istikrara kavuşturmak, Gazze Şeridi’nin silahsızlandırılmasını sağlamak (askeri, terör ve idare altyapılarının yıkılması ve tekrar inşa edilmesinin engellenmesi, silahların kalıcı olarak devre dışı bırakılması dahil), sivillerin korunması ve insani operasyonlara takviye vermek, Filistin polis gücüne dayanak sağlamak, insani koridorlar konusunda ilgili devletlerle uyum sağlamak.

ISF’in ABD, İsrail ve garantör ülkeler tarafından belirlenen silahsızlandırma standartları ve takvimine uygun olarak Gazze’den çekileceği, bu süreçte ateşkesi gözetleme, istikrarın korunmasına yönelik denetleme vazifelerini icra edeceği vurgulandı.

Metinde ayrıyeten, Gazze’ye insani yardımların BM, Memleketler arası Kızılhaç Komitesi ve Kızılay üzere kuruluşlar aracılığıyla ulaştırılacağı söz edildi ve Dünya Bankası ve başka finans kuruluşlarının bölgenin yine inşası ve kalkınması sürecinde rol alması gerektiği kaydedildi.

TRUMP’TAN TEBRİK MESAJI

ABD Lider Donald Trump, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun (BMGK), Gazze’de Barış Şurası’nın kurulması ve Milletlerarası İstikrar Gücü’nün misyon yapmasını öngören ABD tasarısını kabul etmesini memnuniyetle karşıladı.

Trump, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Birkaç dakika evvel BMGK’nin benim başkanlık edeceğim ve dünyanın en güçlü ve saygın önderlerinin yer alacağı barış şurasını onaylayan ve destekleyen inanılmaz oylaması için dünyayı tebrik ediyorum.” sözünü kullandı.

20 unsurluk “Gazze’de barış planına” dayanan tasarının kabul edilmesinin “BM tarihindeki en büyük onaylardan biri olarak tarihe geçeceğini” vurgulayan Trump, kararın “tüm dünyada daha fazla barışa yol açacak ve gerçek manada tarihi bir an olacağını” kaydetti.

Trump, BM ile Katar, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Endonezya, Türkiye ve Ürdün dahil olmak üzere kelam konusu tasarıyı destekleyen ülkelere de teşekkürlerini iletti.