Akarca’dan Kamu Kurumlarına İleti: Tavsiye Kararlarına Gerekçeli Karşılık Kaide
TBMM Dilekçe Komitesi ile İnsan Haklarını İnceleme komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Alt Komisyonu, AK Parti Kilis Milletvekili Ahmet Salih Kol başkanlığında toplandı.Komisyon toplantısının açılışında konuşan Kol, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun (KDK) 2024 Yılı Raporu’nun ayrıntılı olarak incelenmesi için çalışma adap ve temelleri ile ilgili kararları kıymetlendirmek üzere toplandıklarını belirtti ve KDK’nın aktif bir hak arama sistemi olarak vatandaşlara hizmet sunduğunu söyledi.
Kol, KDK’nın muhakkak mevzularda resen inceleme yetkisinin verilmesi için TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’tan destek istediklerini kaydederek, “Bu doğrultuda, bakanlarımızı temsilen birer bakan yardımcımızı bu toplantımıza davet ettik. Böylece tavsiye kararlarının aktifliğini artırmayı, kurumlar ortası uygulama farklılıklarını en aza indirgemeyi ve…
TBMM Dilekçe Komitesi ile İnsan Haklarını İnceleme komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Alt Komisyonu, AK Parti Kilis Milletvekili Ahmet Salih Kol başkanlığında toplandı.Komisyon toplantısının açılışında konuşan Kol, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun (KDK) 2024 Yılı Raporu’nun ayrıntılı olarak incelenmesi için çalışma metot ve temelleri ile ilgili kararları kıymetlendirmek üzere toplandıklarını belirtti ve KDK’nın faal bir hak arama sistemi olarak vatandaşlara hizmet sunduğunu söyledi.
Dal, KDK’nın aşikâr hususlarda resen inceleme yetkisinin verilmesi için TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’tan destek istediklerini kaydederek, “Bu doğrultuda, bakanlarımızı temsilen birer bakan yardımcımızı bu toplantımıza davet ettik. Böylece tavsiye kararlarının aktifliğini artırmayı, kurumlar ortası uygulama farklılıklarını en aza indirgemeyi ve mükerrerlikten uzaklaşmayı amaçlıyoruz. KDK’dan sizlere intikal eden karar ve yazıların tıpkı vakitte bir sorun ve tahlil talebi içerdiğini dikkate almanız gerekir. Bu sebeple bu yazılara karşılık verilmesi yahut savunma yapılması gereken standart evrak muamelesi yapmayalım Yetkiniz çerçevesinde KDK ve yazılarının öncelikle dostça tahlil imkanları çerçevesinde kıymetlendirilmesi sizden temel beklentimizdir. KDK yazılarına bakış açısı öncelikle, ‘Bu sorunu nasıl çözebiliriz? Bu talebi nasıl karşılayabiliriz?’ formunda olmalıdır. KDK’ya yapılan müracaatları, problemleri görmemiz ve onları çözmemiz için bir imkan olarak değerlendirmeliyiz” sözlerini kullandı.
Kurum Faaliyetleri ve Bakanlıklar Arasındaki İlişki
Komisyon Başkanı Dal’ın ardından Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca, kurulu bilgilendirdi. Akarca, KDK’nın maksadının yönetim ile vatandaşlar ortasındaki inanç köprüsünü güçlendirmek olduğunu söyledi ve kurumun işleyişi hakkında bilgiler paylaştı. Akarca, yapılan müracaatlara ait izlenen süreci paylaşarak, “Kurumumuzun faaliyetlerinin bakanlıklarımız nezdinde yapan bir tavırla hassasiyetle ele alınması değer taşımaktadır. Sıradan bir evrak muamelesinin görülmemesi bizim için çok değer arz etmektedir. Kurumumuz TBMM ismine denetim yapan Ombudsmanlık kurumu gücünü Meclisten almaktadır. Bu yüzden kararların tavsiye mahiyetinde olması erkler ayrılığının bir sonucudur. Bu doğrultuda tavsiye kararlarımızın yerine getirilmesi hukuk devleti unsurunun bir gereğidir. Tavsiye kararlarımıza verilen yanıtlarda kâfi münasebetlerin bulunmaması durumu ile de karşılaşabilmekteyiz” diye konuştu.
Mevzuatta Boşluk ve Yönetimlerin Karar Süreçleri
Akarca, KDK’nın hukuk kurumu olarak değerlendirmelerde bulunduğunu vurgulayarak şöyle devam etti: “Ancak yönetimlerin kararlara yönelik yaklaşımlarında icracı ünitelerin kanaatlerinin baskın olduğu da görülebilmektedir. Bu durum kararlarımızın gerçek manasıyla kavranmamasına sebep olabileceği üzere bunun dikkate alındığında kararlara ahengi kuvvetlendirmek için Kurumumuzun tavsiye kararlarına uyulup uyulmayacağı konusundaki son değerlendirmelerin de en üst hukuk ünitelerinden alınacak görüşlerle olgunlaştırılmasının yerinde olacağını düşünüyoruz.”
İdare’nin KDK’nın karar verme sürecine iştirak etmesinin akabinde Sayıştay’ın gerçekleştirdiği kontrol sonucunda yönetimin aleyhine sonuçlar da doğurabileceğini aktaran Akarca, “İlgili yönetim yetkilileri de Kurumumuzla bu bahiste irtibata geçmişlerdir. ‘Mali imkanla ilgili olarak şu kadar ödemenin yapılması gerekir’ diye bir karar veriyoruz, hukuk istikametinden incelemişiz, mevzuat istikametinden incelemişiz, sonra Sayıştay denetçileri tarafından yapılan değerlendirmede, ‘Bunun fazladan ödendiği’ biçiminde bir karar verilince de bu sefer oradaki kamu vazifelisi bizim Kurumumuza, ‘Ya, sizin kararınıza uyduk, bunu yerine getirdik fakat işte bu bizden tekrar talep ediliyor.’ Burada, olağan, mevzuatta bir boşluk olduğunu kıymetlendiriyoruz.” dedi.
Akarca’nın sunumunun akabinde söz alan Komisyon Başkanı Dal, geçen yasama devrinde yaptıkları bir toplantıda yaşanan bir dilekçeyi örnek göstererek, “Geçen yıl burada Sıhhat Bakanlığıyla ilgili bir dilekçe vardı. Bir vilayetimizde misyon yapan taşerondan takıma geçen bir hanımefendi o vilayette eşiyle boşanmış, hasebiyle, eşinden tehdit alıyor, bununla ilgili hem emniyetin hem de mahkemenin kararı var ancak taşerondan takıma geçenlerin tayin hakkı olmadığı için Sağlık Bakanlığı diyor ki, ‘Biz bunu yapamayız, mevzuata karşıt.’ Daha sonra burada görüştük. Burada olağandışı bir durum var yani tehdit alıyor, artı mahkeme kararları var elinde, münasebetiyle, bu mevzuatı bir halde aşmamız gerekiyor. Sağ olsun, o gün burada olan Sıhhat Bakanlığındaki Genel Müdürümüz ilgili yerlerle görüştü, toplantımız bitmeden bu çocuğumuzla ilgili tayin dilekçesinin olumlu formda yanıtlanacağı bilgisi verildi ve bu kere olağan şad oldu” değerlendirmesinde bulundu.