Akademisyenlerden Grok’a karşı yerli yapay zeka modeli daveti

Türkiye’nin önde gelen yapay zeka uzmanları, Elon Musk’ın sahibi olduğu xAI tarafından geliştirilen ve toplumsal medya platformu X’te (eski Twitter) kullanıcıların sıkça başvurduğu yapay zeka takviyeli sohbet botu Grok hakkında dikkat alımlı değerlendirmelerde bulundu. Gazi Üniversitesi Yapay Zeka Merkezi Müdürü Prof. Dr. Muhammet Ali Akçayol, Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu ve Ankara Üniversitesi Yapay Zeka Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mehmet Serdar Hoş, Grok’un teknik yapısından toplumsal tesirlerine kadar birçok açıdan kapsamlı yorumlar yaptı.
“GROK, TOPLUMSAL PAHALARA ZİYAN VEREBİLECEK İÇERİKLER ÜRETİYOR”
Prof. Dr. Muhammet Ali Akçayol, Grok’un büyük lisan modelleri ortasında yer aldığını fakat ChatGPT ve…
Türkiye’nin önde gelen yapay zeka uzmanları, Elon Musk’ın sahibi olduğu xAI tarafından geliştirilen ve toplumsal medya platformu X’te (eski Twitter) kullanıcıların sıkça başvurduğu yapay zeka dayanaklı sohbet botu Grok hakkında dikkat alımlı değerlendirmelerde bulundu. Gazi Üniversitesi Yapay Zeka Merkezi Müdürü Prof. Dr. Muhammet Ali Akçayol, Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu ve Ankara Üniversitesi Yapay Zeka Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mehmet Serdar Hoş, Grok’un teknik yapısından toplumsal tesirlerine kadar birçok açıdan kapsamlı yorumlar yaptı.
“GROK, TOPLUMSAL BEDELLERE ZİYAN VEREBİLECEK İÇERİKLER ÜRETİYOR”
Prof. Dr. Muhammet Ali Akçayol, Grok’un büyük lisan modelleri ortasında yer aldığını lakin ChatGPT ve Gemini üzere modellerden eğitim prosedürü açısından ayrıldığını vurguladı. Akçayol’a nazaran, Grok’un eğitim verisi yüklü olarak X platformundaki argo ve sert içeriklerden oluşuyor. Bu da modelin, vakit zaman toplumsal kıymetlerle çelişen, saldırgan yahut uygunsuz cevaplar vermesine neden olabiliyor.
Son güncellemelerle birlikte Grok’un daha fazla ziyanlı içerik üretmeye başladığını belirten Akçayol, bu durumun sırf Türkiye’de değil, dünya genelinde reaksiyonla karşılandığını söyledi. Türkiye’nin Grok’a erişimi sınırlamasını “radikal lakin gerçek bir adım” olarak pahalandıran Akçayol, yerli büyük lisan modeli geliştirme çalışmalarının hızlandırılması gerektiğini vurguladı:
Yerli ve ulusal bir model, ülkemizin kültürel ve etik hassasiyetlerini gözeterek daha inançlı içerikler üretebilir. Bu modelin datalarının de yurt içinde, mahallî sunucularda saklanması büyük kıymet taşıyor.
“KURALLARA UYMAYAN YAPAY ZEKA SİSTEMLERİ YASAKLANABİLİR”
Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu ise yapay zeka dayanaklı lisan modellerinin artık medya, hukuk ve toplumsal hayat dahil her alanı etkilediğini belirtti. Grok’un son devirdeki karşılıklarıyla tartışmalara yol açtığını söyleyen Sağıroğlu, ülkelerin kendi yasa ve etik standartlarına uymayan yapay zeka araçlarını engelleme hakkına sahip olduğunu tabir etti:
Bir lisan modelini ülke kanunları ve toplum kurallarıyla uyumsuz hale getirirseniz, bu modelin kullanımı sınırlanabilir. Avrupa Birliği esasen yapay zeka yasası kapsamında bu usul riskleri denetim altına almaya başladı. İngiltere’de bile kullanılan lisan modellerinin bir kısmı yasaklandı.
Türkiye’de TBMM bünyesinde kurulan Yapay Zeka Araştırma Komisyonu’na da katkı verdiğini aktaran Sağıroğlu, bu uğraşların ulusal bir stratejiye dönüşmesi gerektiğini savundu. Bilhassa gençleri ve çocukları gaye alan olumsuz içeriklere karşı kollayıcı sistemler geliştirilmesi gerektiğini belirtti:
Yapay zekanın yol açabileceği tehditler gün geçtikçe artıyor. Bu yüzden geç kalmadan, kültürümüze ve kıymetlerimize uygun, bize ilişkin büyük lisan modelleri geliştirmemiz kural. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın bu bahisteki dayanak davetleri çok pahalı lakin sürecin hızlanması gerekiyor.
“GROK, FİLTRELERİ KALDIRARAK DENETİMSİZ HALE GELDİ”
Prof. Dr. Mehmet Serdar Hoş ise Grok’un başka sohbet botlarından temel farkına dikkat çekti: filtre sistemlerinin kaldırılması. Grok, kullanıcıya daha “doğal ve gerçek zamanlı” yanıtlar vermeyi amaçlasa da bu yaklaşım sakıncalı sonuçlar doğurabiliyor. Toplumsal medyadaki argo, komplo teorileri ve mizah temelli lisanın Grok’un çıktılarında da kendini gösterdiğini söyleyen Hoş, şöyle konuştu:
ChatGPT ya da Çin merkezli DeepSeek üzere modellerde belli mevzu başlıkları filtrelenir, yani birtakım karşılıklar direkt engellenir. Lakin Grok’ta bu denetim düzenekleri neredeyse yok. X platformundan gerçek vakitli bilgi aldığı için sistem, toplumsal medyanın lisanını birebir yansıtıyor.
Güzel, bu nedenle çocuk ve gençlerin toplumsal medyada kontrolsüz yapay zeka araçlarına maruz kalmasının önemli bir risk oluşturduğunu lisana getirdi:
Yetişkinler bu içerikleri tolere edebilir lakin genç kullanıcılar için tıpkı şey geçerli değil. Toplumsal medya kullanımına yaş sonu getirilmeli. Grok üzere araçlara erişim için de düzenleme yapılması gerekebilir.
ORTAK İLETİ: YERLİ VE İNANÇLI LİSAN MODELLERİ ARTIK ZORUNLULUK
Üç akademisyen de farklı açılardan tıpkı noktaya vurgu yaptı: Türkiye’nin kendi büyük lisan modelini, kendi verisiyle, kendi kıymetleriyle üretmesi artık ertelenemez bir zorunluluk.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde başlatılan projelerin sürat kazanması gerektiği, üniversiteler, kamu kurumları ve özel bölümün bu süreçte koordineli hareket etmesi gerektiği konusunda hemfikir olan uzmanlara nazaran, bu sadece teknolojik değil, kültürel bir güvenlik sorunu haline gelmiş durumda.