Beyaz Saray’da Türkiye-ABD-Suriye tepesi: Bakan Fidan temasları değerlendirdi
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Washington’daki temaslarına ait açıklamalarda bulundu.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD Lideri Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve birçok yetkiliyle Beyaz Saray’da görüşmeler yapmak üzere ABD tarafından davet edildiğini belirten Fidan, ziyaretinin Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın ziyaretiyle denk geldiğini söz etti.
Fidan, Şara’nın Trump ve takımıyla görüştüğünü ve görüşmenin bir kısmında kendisinin de davet edildiğini kaydederek bilhassa Trump’a Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın selamlarını ve güzel dileklerini ilettiğini aktardı.
“BİRÇOK MEVZUYU KONUŞMA İMKANI BULDUK”
Türkiye’nin Suriye’yle ilgili genel görüşlerini ve ABD ile iş birliği…
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Washington’daki temaslarına ait açıklamalarda bulundu.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD Lideri Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve birçok yetkiliyle Beyaz Saray’da görüşmeler yapmak üzere ABD tarafından davet edildiğini belirten Fidan, ziyaretinin Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın ziyaretiyle denk geldiğini tabir etti.
Fidan, Şara’nın Trump ve takımıyla görüştüğünü ve görüşmenin bir kısmında kendisinin de davet edildiğini kaydederek bilhassa Trump’a Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın selamlarını ve uygun dileklerini ilettiğini aktardı.
“BİRÇOK MEVZUYU KONUŞMA İMKANI BULDUK”
Türkiye’nin Suriye’yle ilgili genel görüşlerini ve ABD ile iş birliği fırsatlarını görüştüklerini anlatan Fidan, Suriye’nin kalkınmasına, birliğine, beraberliğine, huzuruna ve bölgenin güvenliğine ait birçok mevzuyu konuşma imkanı bulduklarını söyledi.
Toplantıda görüş alışverişlerinde bulunduklarını aktaran Fidan, “Suriye’nin güneyinde, kuzeyinde ve başka yerlerdeki sorun alanları daha yeterli nasıl yönetilebilir? Sezar Maddesi’yle ilgili çalışmalar nasıl yapılabilir? Onlara ayrıntılı bakma imkanımız oldu. Görüşlerimizi, konumlarımızı ortaya koyduk” diye konuştu.
WITKOFF VE BARRACK İLE FARKLI GÖRÜŞME YAPILDI
Fidan, Witkoff ve Barrack ile farklı bir toplantıya devam ettiklerini belirterek Witkoff’un sorumlu olduğu Filistin evrakındaki birçok mevzuyu Gazze’de kabul edilen ateşkes ile ilgili aksayan meseleler dahil ayrıntılı bir halde ele aldıklarını söyledi.
Rusya-Ukrayna savaşının durması için şu anda bulunulan kritik eşikte neler yapılabileceğine, ABD ile bu hususta nasıl çalışılabileceği üzerine görüştüklerini anlatan Fidan, Erdoğan’ın bu mevzuda birtakım görüşleri olduğunu, onlara ait kimi değerlendirmeleri ve atılacak adımları ortaya koyduklarını belirtti.
Fidan, İran nükleer müzakerelerinde ABD’nin durumunu ve bundan sonra nasıl adımlar atılması gerektiğini de değerlendirdiklerini kaydederek bu mevzunun bölgeyi yakından ilgilendirmesi nedeniyle hayli görüş alışverişinde bulunduklarını tabir etti.
Fidan, Trump’ın Suriye sorununa yaklaşımının epey yapan olduğuna dikkati çekerek bunun Türkiye tarafından olumlu bulunduğunu lisana getirdi.
“SEZAR MADDESİ’NİN BÜSBÜTÜN ORTADAN KALDIRILMASI ÖNEMLİ”
Şu anda Suriye iktisadının tekrar ayağa kalkması için Suriye Sezar Sivil Müdafaa Yasası (Sezar Yasası) ismi verilen yaptırımların kalıcı olarak kaldırılmasıyla alakalı neler yapılabileceğine odaklanıldığına işaret eden Fidan, şunları kaydetti:
Fidan, Şara’nın ABD’de Kongre üyeleriyle bir ortaya geldiğine işaret ederek Sezar Yasası için oylamayı Kongre üyelerinin yapacağını ve bunun kıymetli olduğunu lisana getirdi.
“SURİYE’DEKİ PROBLEMLER DİKKATLİ YÖNETİLMELİ”
Suriye’nin güneyinde Süveyda’da ve kuzeydoğusunda Suriye’de ‘SDG’ ismini kullanan terör örgütü PKK/YPG’nin bulunduğu yerlerde durumun ne olacağı ile ilgili bahislerin ele alınması açısından da görüşmelerin kıymetli olduğunu vurgulayan Fidan, şu formda konuştu:
Aslında önümüze şöyle bir şablon çıkıyor. Gerek kuzeyi, gerek kuzeydoğusu, gerek güneyi, buradaki sorunlar şayet dikkatle yönetilmezse ülkenin büsbütün bölgesel bütünlüğüne, toprak bütünlüğüne yönelik bir düşüncenin ortaya çıkma ihtimali var. Yani ülke giderek daha da parçalanmayla karşı karşıya kalabilir. Bunu Amerikalıların anlıyor olması alışılmış kıymetli ve anladıklarını da görüyorum. Yani ülkenin bir ve bütün olması lakin herkesin tıpkı vakitte can güvenliği, mal güvenliğinin olması ve çeşitli etnik, dini kümelerin bu noktada rastgele bir baskı altında olmaması olağanüstü kıymetli. Bu altın oranı bulmak için olağan büyük bir uğraş var. Tıpkı vakitte kimseye de tehdit olmamaları gerekiyor. Bu tarafta de önemli konuşmalar oldu, görüş alışverişlerinde bulunduk.
ŞEYBANİ VE RUBİO İLE DE GÖRÜŞTÜ
Fidan, Barrack’ın daima bu bahiste bağlantıda bulunulabilecek bir büyükelçi olması nedeniyle çalışmaların sürat ve pratiklik kazandığına dikkati çekerek, “Onun da çok ağır bir mesaisi var, bilhassa Suriye konusunda. Hem Amerikan tarafıyla Suriye tarafının münasebetlerini götürmesi hem güneyde olan sorun, İsrail’e bakan kısmı, hem kuzeyde, kuzeydoğuda bize bakan kısmı, bütün bunların hepsiyle ilgili ağır bir mesai var. Olağan o denli bir özel temsilcinin, düzgün çalıştığımız bir büyükelçinin olması da bizim için ayrıyeten bir olağan ki değerli, değerli bir şey” diye konuştu.
“SOYKIRIMIN DURMASINI ÖNCELİĞİMİZ OLARAK GÖRÜYORUZ”
Fidan, Gazze’deki ateşkes süreci ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nda ele alınan karar taslağına ait devam eden sürecin ‘fevkalade önemli’ olduğunu belirterek ilan edilen kapsamlı barış muahedesinin ilerleyen evrelerinin hayata geçmesi için bu türlü bir güvenlik kurulu kararı olduğuna inanan bir küme aktörün olduğunu söyledi.
“Türkiye olarak barış planının bütün basamaklarının herkesin lehine olacak formda hayata geçmesini ve soykırımın durmasını, insani yardımların başlamasını bir numaralı önceliğimiz olarak görüyoruz” diyen Fidan, bu mevzuda usul farklılıklarının olabileceğine dikkati çekti.
Fidan, Türkiye’nin hassasiyetinin uygulanabilir, deneyimlerinin ve kaygılarının de yansıdığı BMGK kararının ortaya çıkması olduğunu belirterek şu anda tartışmaların devam ettiğini, kimi taslakların olduğunu ve bunlara görüşlerini ilettiklerini, çekincelerini de söylediklerini aktardı.
Türkiye’nin BMGK üyesi olmadığını hatırlatan Fidan, mevzuyu yakın olan ülkelerle konuştuklarını belirterek tıpkı fikirde oldukları, birlikte hareket ettikleri Gazze Temas Kümesi, sekiz ülkeli küme ile bir ortaya gelip görüş alışverişinde bulunduklarını söyledi.
Fidan, 3 Kasım’da İstanbul’da yapılan Gazze bahisli toplantıyı hatırlatarak toplantıda bahse ait görüş alışverişinde bulunduklarını belirterek şunları kaydetti:
Biliyorsunuz geçtiğimiz hafta biz İstanbul’da bir mesken sahipliği yapmıştık. Yük olarak bu amaçla yani temas kümesi ve sekiz ülke kümesi olarak nasıl bir görüş oluşturmalıyız? Şu anda yürüyen süreçle ilgili nelere gereksinim var? Milletlerarası bir kararın BMGK’dan çıkacak temel parametreleri neler olmalı? Zira çok farklı aktörlerin farklı perspektifleri ve öncelikleri var. Yani bunları bir ortaya getirmeniz biraz güç olabiliyor. Bunların hepsinin bağdaşabileceği bir metin nasıl bir metin olabilir? Natürel ki herkesi yüzde yüz tatmin etmesi mümkün değil. Yani diplomasinin, uzlaşmanın tabiatında bu var aslında fakat barış antlaşmasının ilerleyen evrelerde hayata geçmesini de engelleyici bir metin olmamalı. Yani bir şey yapıyorum derken bir şeyi bozmamalı. Bu bahisteki çalışmalar devam ediyor. Şu anda sessizlik sürecine sunulmuş bir metin var. Değerlendirmelerimiz devam ediyor o mevzuda. Arkadaşlarımızla yakından takip ediyoruz, çalışıyoruz. Ortaklarımızla konuşuyoruz. Beyaz Saray’da gün uzunluğu yaptığım çeşitli aktörlerle görüşmelerde de, çeşitli düzeylerde mevzuyla ilgili görüşlerimizi lisana getirme imkanımız da oldu.
