Çocuklar neden suça sürükleniyor?

İzmir’in Balçova ilçesinde karakol basarak iki polisi şehit edip, altı kişiyi de yaralayan saldırganın 16 yaşında olması, gazetemizin sık sık gündeme getirdiği suça sürüklenen çocuklar ve ferdî silahlanma konusunu yine gündeme taşıdı.
Suça sürüklenen çocuk sayısının dijitalleşmenin de tesiriyle her yıl arttığı TÜİK’in 2024 datalarıyla belgelenirken durumun vehameti gözler önüne seriliyor. Suça sürüklenen çocuk sayısı 2023’e kıyasla 1,5 kat artarken, çocukların karıştığı oran yüzde 9,8’lik büyüme gösterdi. 2024’te suça karışan çocuk sayısı 612 bin 651 oldu. Suça sürüklenen çocuk sayısı ise 2023’e kıyasla yüzde 13,3 yükseldi.
Umut Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Hukukçu Prof. Dr. Timur Demirbaş, Kriminal Uzman İrfan Bayar,…
İzmir’in Balçova ilçesinde karakol basarak iki polisi şehit edip, altı kişiyi de yaralayan saldırganın 16 yaşında olması, gazetemizin sık sık gündeme getirdiği suça sürüklenen çocuklar ve ferdî silahlanma konusunu tekrar gündeme taşıdı.
Suça sürüklenen çocuk sayısının dijitalleşmenin de tesiriyle her yıl arttığı TÜİK’in 2024 datalarıyla belgelenirken durumun vehameti gözler önüne seriliyor. Suça sürüklenen çocuk sayısı 2023’e kıyasla 1,5 kat artarken, çocukların karıştığı oran yüzde 9,8’lik büyüme gösterdi. 2024’te suça karışan çocuk sayısı 612 bin 651 oldu. Suça sürüklenen çocuk sayısı ise 2023’e kıyasla yüzde 13,3 yükseldi.
Umut Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Hukukçu Prof. Dr. Timur Demirbaş, Kriminal Uzman İrfan Bayar, Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Doç. Dr. Hakan Öğütlü, Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan çocuk ve gençlere yönelik tehditleri ve bekleyen tehlikelere karşı alınabilecek önlemleri gazetemize kıymetlendirdi.
SEBEPLER ORTADAN KALDIRILMALI
Umut Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Demirbaş, hususun sırf türel değil kriminolojik bir boyutu olduğuna dikkat çekerek, “Suçun sebeplerini ortadan kaldırmadan yalnızca ceza vermek tahlil değildir. Sosyolojik, ekonomik ve kalıtsal pek çok etken vardır. Türkiye’de kriminoloji alanında kâfi akademik ve uygulamalı çalışma yapılmıyor” dedi. Prof. Dr. Demirbaş, suçu doğuran kaideler ortadan kaldırıldığında çocukların suça sürüklenmeyeceğini belirterek, “Sokaktan alınan bir çocuk eğitilir, okula yönlendirilir ya da aile tarafından suça itiliyorsa devlet muhafaza altına alırsa, suça karışması önlenebilir” diye konuştu. Yeni yasa teklifinde ailelerin de sorumlu tutulduğunu, birtakım durumlarda velayet hakkının kaldırılarak çocuğun Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın muhafazası altına alınabileceğini hatırlatan Demirbaş, bu uygulamaların aktif bir biçimde hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
CİNAYETLERİN %85’İ RUHSATSIZ SİLAHLA
Kriminal uzman İrfan Bayar, milletlerarası araştırmalara nazaran Türkiye’nin ferdi silahlanmada 178 ülke ortasında 14’üncü sırada olduğunu söyledi.
Bayar, “Coğrafyamız ve güvenlik algısı bu artışta tesirli. Vatandaşlar, devletin koruyamayacağı derdiyle kendi güvenliklerini sağlamak istiyor” sözlerini kullandı. Bayar, Türkiye’de ruhsatlı silah sayısının 10 milyonun üzerinde olduğunu lakin cinayet ve yaralama olaylarında kullanılan silahların yaklaşık yüzde 84-85’inin ruhsatsız olduğuna dikkat çekti. Bayar, “Ruhsatlı silahların kayıtları laboratuvarlarda tutulduğu için şahıslar iz bırakmamak ismine ruhsatsız silah tercih ediyor” dedi. Ruhsatlı silah sahiplerinin koruma sorumluluğu bulunduğunu vurgulayan Bayar, “Aksi halde, ehliyetsiz birinin babasının otomobiliyle kaza yapmasında olduğu üzere, silah sahibi de hukuken sorumlu tutulur” diye konuştu.
ÖĞÜTLÜ: AİLELERE DE EĞİTİM VERİLMELİ
Psikiyatrist Hakan Öğütlü, 16 yaşındaki bir gencin tek başına büyük bir akın planlamasının büyük bir trajedi olduğuna dikkat çekerek, bunun derin bir psikososyal tablonun işareti olabileceğini söyledi. Saldırganın psikiyatrik rahatsızlık, öfke denetim sorunu, depresyon, dürtü bozukluğu ya da travma sonrası gerilim bozukluğu yaşamış olabileceğini tabir eden Öğütlü, dışlanma, zorbalık yahut aile içi sıkıntıların da bu cins aksiyonları tetikleyebileceğini belirtti. Öğütlü, “Genç bireylerin psikiyatrik hizmetlere kolay erişiminin sağlanması gerekiyor. Okullarda erken ihtar sistemleri kurulması, ailelere eğitim verilmesi ve esirgeyici hizmetlerin devreye girmesi gerekiyor” açıklamasını yaptı.
ZAYIF AİLE BAĞI VE DİJİTALLEŞME
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, çocukların suça sürüklenmesinde en kıymetli sebeplerin zayıf aile bağları ve dijitalleşme olduğuna dikkat çekti.
Tarhan, “Bu iki etken çocuğun erken yaşta gelişen ruhuna paralel olmayan bilgileri erken yaşta edinmesine yol açıyor. Çocuk bu bilgilerle karşılaştığında gerçek kararlar veremiyor. Rehberlik edecek anne ve babasının yetersiz kalması, aile bağlarının zayıf olması çocuğun erken yaşta kabahat davranışına yönelmesine sebep oluyor. Suça aday hale geliyor ve cürüm etkileyecek ögeler ortaya çıktığında çok rahatlıkla suça karışabiliyor” dedi.
Ergenlik devrinde kimlik karmaşası yaşayan çocukların aile dayanağı yetersiz kaldığında suça yönelmeye daha açık hale geldiğini söyleyen Tarhan, günümüz gençlerinin eski jenerasyonlara nazaran daha kırılgan olduğunu belirtti.
Tarhan, tıpkı vakitte ailelerin çocuklarıyla nitelikli vakit geçirmesinin, dijital detoks yaparak inançlı bir mesken ortamı oluşturmasının ehemmiyetine dikkat çekti. Dehşet odaklı ve yanlış eğitim yollarının hatası artırdığı ve çocukları aileden uzaklaştırdığını söyleyen Tarhan, çocukların korkutarak değil, utanma ve merhametli olma hislerini güçlendirerek eğitilmesi gerektiğini tabir etti.